تمرکز به طور کلی به توانایی توجه کامل و آگاهانه یک فرد به یک مسئله خاص گفته میشود. در واقع زمانی که شما توانایی کنترل توجه خود را داشته باشید یعنی تمرکز دارید. اگر شما تمرکز بالایی را تجربه کنید ؛ بدون این که حواستان به چیزی پرت شود به یک چیز توجه میکنید و نتیجه بهتری از تلاش های خود میگیرید . با افزایش تمرکز میتوانیم از پریدن ذهن به مسائل نامربوط جلوگیری کنیم و تمام انرژیمان را بر روی کار دلخواهمان بگذاریم.
آوای مشاوران در این مقاله قصد دارد درخصوص تمرکز و تحوه ی ارتقا آن بوسیله ی روش های مختلف و مناسب صحبت کند.
فهرست مطالب
ذهن ما چطور تمرکز میکند؟
کار اصلی ذهن ما تحلیل کردن مسائل و اتفاقات مختلف است . یکی از کارهایی که هیچوقت مغز از آن دست نمیکشد فکر کردن است . زمانی که ذهن شما تمام انرژی خود را برای فکر کردن و تحلیل کردن روی یک موضوع ، شی ، فرد یا هر چیز دیگری بگذارد؛ یعنی شما در حال تمرکز کردن هستید . در این حالت تمام مسائل دیگر نادیده گرفته میشوند و ذهن شما هیچ کاری به چیزهای دیگر ندارد .
دلایل نداشتن تمرکز
کمبود خواب و استراحت کافی
قرارگرفتن در کنار عوامل حواس پرتی و محیط های شلوغ
حل نکردن مشکلات گذشته و فرار کردن از آن ها
نداشتن برنامه ریزی و مدیریت زمان خوب
کار کردن در محیط های نامرتب
داشتن اختلال بیش فعالی و کم توجهی
تلاش های مداوم و بیش از اندازه برای مسائل مختلف
نداشتن تغذیه مناسب
استفاده از مخدرها و نوشیدنی های الکلی
داشتن مشکلات در برطرف کردن نیاز جنسی مثل اختلال جنسی
پیدا نکردن مشکلات موجود زندگی و بی توجهی به آن ها
تجربه استرس زیاد و شدید
نداشتن مهارت کافی در انجام یک کار
تجربه مشکلات ذهنی مثل: اختلال شخصیت، شیزوفرنی، فراموشی، افسردگی
مقاله ی کاهش استرس در سه دقیقه کمک کننده خواهد بود.
مشکلات عدم تمرکز در نوجوانان
یکی از دغدغه های والدین و نوجوانان امروزی کمبود تمرکز در نوجوانان است. این عدم تمرکز ناشی از عوامل بسیاری است و روی تحصیل نوجوانان تاثیر زیادی میگذارد .
عدم تمرکز در مطالعه و نداشتن تمرکز در امتحان از بزرگترین مشکلاتی است که نوجوانان را درگیر خود کرده است. وجود منابع اطلاعاتی گسترده، استفاده مداوم از اینترنت و گوشی های همراه، استرس های تحصیلی بخصوص کنکور و نگرانی های خانوادگی از مهمترین دلایل کمبود تمرکز در نوجوانان محسوب میشوند
راه های افزایش تمرکز در نوجوانان
ممکن است شما والدین یک نوجوان باشید و بخواهید به فرزند خود کمک کنید که تمرکز بیشتری داشته باشد و یا خودتان نوجوانی باشید که دلتان بخواهد با بالا بردن تمرکز، نتیجه بهتری در تحصیل و زندگی خود بگیرید. در هر دو صورت شما میتوانید از توصیه ها و راهکارهای زیر استفاده کنید. در هر صورت با وجود تمام مسائل و چالش ها با استفاده از مشاوره نوجوان بسیاری از مسائل قابل حل است.
نشانه های عدم تمرکز
برای این که ببینید آیا نیاز است راه های افزایش تمرکز را یاد بگیرید یا نه، باید با نشانه های عدم تمرکز آشنا شوید. ممکن است هرکدام ما گاهی این نشانه ها را تجربه کنیم. اما جای نگرانی نیست و نداشتن تمرکز کافی مشکل بسیاری از ماست. یادتان باشد از دست دادن تمرکز در بیشتر وقت ها یک اتفاق طبیعی و عادی است و میتوان با چند تمرین ساده آن را افزایش داد .
فراموشی در به یاد آوردن اتفاقاتی که به تازگی اتفاق افتاده اند
دشواری در نشستن در یک مکان
سختی در فکر کردن
تکرار در گم کردن چیزها و فراموش کردن جای آن ها
داشتن مشکل در تصمیم گیری
ناتوانی در انجام کارهای پیچیده
نداشتن انرژی ذهنی و بدنی کافی برای تمرکز کردن
داشتن اشتباهات ناشی از بی توجهی
عدم تمرکز چگونه بوجود می آید
مغز ما قوی‌ترین رایانه است اما این رایانه هم ممکن است گاهی به خطا برود یا در اثر گذشت زمان فرسوده شود. مهم نیست که مغز ما چقدر قدرتمند است، مهم این است که بدانیم چگونه این عضو با ارزش بدن خود را احیا کنیم و در حفظ تقویت و توانایی آن بکوشیم. در این مقاله راهکارهایی را ارائه می‌دهیم که می‌تواند در جهت تقویت و جلوگیری از زوال مغز به ما کمک کند .
مغز شما همانند یک عضله است. بدون رفتن به باشگاه ورزشی و تغذیه درست ماهیچه‌هایتان رشد نخواهند کرد. بدون توجه و مراقبت، مغز هم مانند قسمت‌های دیگر بدن دچار انحطاط میشود، در ادامه شما را با کارهایی آشنا می‌کنیم که بهتر است سعی کنید آن‌ها را یک روز درمیان انجام دهید. چه خوب می‌شد اگر راه آسانی وجود داشت که با آن بتوانیم قدرت ذهن خود را تقویت کنیم و حافظه و تمرکز خود را تا حد زیادی افزایش دهیم؟ اگر چنین راهی وجود داشت آن را امتحان می‌کردید؟ البته که امتحان می‌کردید. حال اگر این روش را یاد بگیرید، آیا آن را به یک عادت خوب تبدیل میکنید؟ احتمالاً این کار را نمی‌کنید. چرا؟ چون ما مخلوقات عادت هستیم و متاسفانه بیشتر هم عادت‌های بد .
راهکارهای افزایش تمرکز
خواب خود را مدیریت کنید
معمولاً توصیه میشود 8 ساعت خواب شبانه داشته باشیم، ولی می‌دانیم که انجام این کارمی‌تواند برای اکثر ما کار سخت و دشواری باشد، بخصوص در این دنیای امروزی که همه چیز باید با سرعت انجام بگیرد. چرا به جای دنبال کردن این قاعده و قانون‌ها در طول روز چرت نمی‌زنید؟ طبق گزارش بنیاد ملی خواب، 85 درصد گونه‌های پستانداران خواب چند مرحله‌ای دارند، به این معنی که چرت می‌زنند- ما انسان‌ها هم در همین طبقه‌بندی قرار داریم. یک چرت کوتاه 20 تا 30 دقیقه‌ای می‌تواند تاثیر به سزایی در حافظه و تمرکز ما داشته باشد.
زمان‌های خواب و بیداری خود را بدانید
این که بدانید چه زمانی بیشترین هشیاری را دارید، به شما در افزایش بهره‌روری کمک خواهد کرد. مطالعات نشان داده است که افراد احساس می‌کنند ساعت 10 صبح بالاترین هشیاری را دارند و کارهایی که در صدر وظایف روزانه آن‌ها قرار دارند، باید در این زمان انجام بگیرند. به هرحال، هشیاری در افراد مختلف متفاوت است و درک زمانی که بیشترین هشیاری را دارید، از اهمیت خاصی برخوردار است. پس چرا سطح بهره‌وری خود را با یادداشت کردن زمان‌هایی که بیشترین کار را انجام می‌دهید، نمی‌سنجید؟ با این کار میتوانید بفهمید که چه زمان‌هایی از بیشترین هشیاری برخوردار هستید.
انجام یک سری کارها برای فعال‌تر و پربارتر شدن
برای این که مشخص شود که چگونه مدیران اجرایی این قدر خلاق و پرکار هستند، تحقیقات زیادی صورت گرفته است. یکی از روش‌هایی که توسط مدیران اجرایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، روش 3 برد برای تکنیک روز است. اگر قبل از آن که روز خود را آغاز کنید 3 وظیفه بزرگی را که قرار است انجام دهید، مشخص نمایید؛ با این کار در واقع ذهن خود را در موقعیتی قرار می‌دهید که تصور کند برای آن که در آن روز موفق باشد، باید این سه وظیفه بزرگ را انجام دهد.
درک تمرکز و از دست دادن تمرکز
برهم خوردن تمرکز یک واکنش غیرارادی است تا ما در امان بمانیم. در حالی که تمرکز انتخابی به معنی توجه نزولی است، برهم خوردن تمرکز یک واکنش صعودی می‌باشد. مثلاً، اکثر اوقات صدای بلند یا نور خیلی شدید تمرکز ما را بهم می‌زند. وقتی تمرکز ما بهم می‌‌خورد، تقریباً 25 دقیقه طول می‌کشد تا تمرکز ما دوباره برگردد. با دانستن این موضوع، میتوانید مدت طولانی‌تری تمرکز کنید به شرط آن که چیزی حواس شما را پرت نکند.
ورزش در جهت تقویت حافظه و تمرکز
وقتی ورزش می‌کنیم، سلول‌های عصبی ما پروتیینی به نام فاکتورهای نوروتروفیک تولید می‌کنند که مواد شیمیایی دیگر را در جهت کمک به یادگیری فعال می‌نمایند. یک مطالعه در سال 2010 بر روی میمون‌ها ثابت کرد که ورزش منظم به میمون‌ها کمک میکند که کارهای جدید را دو برابر سریع‌تر از میمون‌هایی یاد بگیرند که ورزش نمی‌کنند، و دانشمندان تصور می‌کنند که چنین چیزی در مورد انسان‌ها هم صادق است.
انجام بازیهای فکری
“اگر از مغزتان استفاده نکنید، آن را از دست خواهید داد” . تحقیقات صورت گرفته در مورد شکل‌پذیری مغز می‌گوید که با انجام یکسری ورزش‌های ذهنی میتوانید جلوی انحطاط مغز را بگیرید. برنامه‌ای به نام Brain HQ طراحی شده تا ذهن ما را با محرک‌های متفاوت آماده کند و مناطق مختلف خواندن و درک مطلب را در جهت بهبود حافظه تقویت نماید. اگر گشتی در فروشگاه‌های اپ اسمارتفون بزنید، میتوانید بازیهای فکری متفاوتی را پیدا کنید. به هرحال، توصیه می‌کنیم حداقل 20 دقیقه‌ای را در روز به انجام بازیهای فکری اختصاص دهید، اگر این کار را طولانی مدت و هرروز انجام دهید مثل دیگر کارهای روزمره شما میشود.
تمرین تجسم و ارتباط
تصویر را میتوان راحت‌تر از واقعیت به یاد آورد و دانشمندان کشف کردند که ما در واقع هیچ چیز را فراموش نمی‌کنیم. دلیل این که نمی‌توانیم برخی چیزها را به خاطر بیاوریم کمبود ” قلاب‌های ذهنی” است که به ما کمک می‌کنند اطلاعات را از مغزمان بازیابی کنیم. در روش V&A جهت به خاطر سپردن مطالب، شما با چیزهایی ارتباط برقرار میکنید که به یادماندنی هستند. مثلاً به خاطر سپردن لیست مواد غذایی می‌تواند بسیار دلهره‌آور باشد. به همین جهت برای به خاطر سپردن یک قلم جنس میتوانید آن را با چیز دیگری که با آن در ارتباط است مرتبط کنید .
وقت گذرانی با دوستان
مطالعه انجام شده توسط دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد نشان داد که افرادی که زندگی اجتماعی فعالی دارند کمتر دچار زوال فکری میشوند. انسان‌ها موجودات اجتماعی هستند و معاشرت با دوستان نه تنها به نفع سلامت عاطفی بلکه به نفع سلامت مغز آن‌ها هم هست .
کلام آخر
تمام تکنیک ها و موارد گفته شده می تواند کاربردی باشد. در صورتی که با دقت و صبوری با گذر زمان انجام شوند تا تبدیل به عادت شده و تاثیرات خود را نشان دهد. زمانی که افراد با چالش ها و مشکلات حل نشده ای در زندگی دست وپنجه نرم می کنند تنها استفاده از این تکنیکها کمک کننده نخواهد بود بلکه نیاز به دریافت مشاوره فردی هست. با استفاده از مشاوره رایگان تلفنی این مسیر هموارتر خواهد شد.
بدون دیدگاه